فصل چهارم: متدولوژی (روش شناسی)
- شرح مختصری از روش تحقیقی که برای پایان‌نامه استفاده شده
اطلاعات مربوط به روش تحقیقی استفاده شده برای انجام پژوهش را باید شفافاً شرح دهید. در اینجا چند قسمت کلی که ممکن است در پایان‌نامه وارد شود، آورده شده است.
همچنین برای مثال شرح روش تحقیق: در اینجا یک مثال ساده برای بخش "متودولوژی" در یک پژوهش در حوزهٔ روان‌شناسی تربیتی آمده است.
- نوع تحقیق
توضیحی درباره نوع تحقیق که ممکن است شامل تحقیق توصیفی، تحقیق تجربی، تحقیق پیمایشی و یا تحقیق تجمیعی باشد.
مثال:
در این تحقیق از رویکرد تجربی استفاده شده است. این رویکرد امکان ارزیابی اثربخشی یک برنامه آموزشی جدید بر توسعهٔ مهارت‌های ارتباطی دانش‌آموزان را فراهم می‌آورد.
- ابزار و تجهیزات
اشاره به ابزارها و تجهیزات مورد استفاده در جمع‌آوری داده‌ها، انجام آزمایش‌ها، یا اجرای فعالیت‌های تحقیقی.
مثال:
برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های استاندارد مقیاس توسعه ارتباطات میان فردی (Interpersonal Communication Development Scale) بهره گرفته شد. همچنین، از دوربین برای ضبط صدا و تصویر از جلسات آموزشی و اجرای تمارین استفاده شده است.
- نمونه‌گیری
توضیح در مورد روش نمونه‌گیری مورد استفاده برای انتخاب شرکت‌کنندگان یا نمونه‌ها.
مثال:
نمونه‌گیری تصادفی از دانش‌آموزان پایه پنجم دبستان شهر تهران انجام شد. تعداد کل نمونه‌ها 120 دانش‌آموز بود که به صورت تصادفی از 6 مدرسه انتخاب شدند.
- روش جمع‌آوری داده
شرحی از روش‌هایی که برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شده است؛ این موضوع می‌تواند شامل مصاحبه، پرسشنامه، مشاهده میدانی، یا دیگر روش‌های مشابه باشد.
مثال:
پس از جمع‌آوری اطلاعات اولیه با استفاده از پرسشنامه، جلسات آموزشی با گروه آزمایشی اجرا شد و با استفاده از دوربین‌ها ضبط گردید. داده‌های صدا و تصویر پس از آن به منظور تحلیل محتوا و رفتارهای ارتباطی مورد بررسی قرار گرفت.
- روش‌های تجزیه و تحلیل داده
تشریح نحوه‌ی تجزیه و تحلیل داده‌ها با ذکر روش‌های آماری یا تحلیل محتوا.
مثال:
داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزارهای تحلیل آماری مانند SPSS و تحلیل محتوا تحت مدل کدگذاری توسط دو محقق مستقل تحلیل شدند.
- پایایی (ثبات) و اعتبارسنجی
توضیح در مورد چگونگی اعتبارسنجی داده‌ها و اطمینان از پایایی نتایج.
مثال:
برای اطمینان از پایایی پرسشنامه، ضریب آلفای کرونباخ به‌عنوان شاخص اعتبار محاسبه شد و به‌صورت قابل‌قبولی نشان داد که پرسشنامه ابزاری قابل اعتماد برای اندازه‌گیری مهارت‌های ارتباطی است.
- روش پژوهش
تشریح جزئیات درباره گام‌ها و فرآیند‌هایی که برای اجرای تحقیق انجام شده است.
- توجیه روش تحقیق
توضیح دلایل انتخاب روش تحقیق، چرا این روش برای سوالات پژوهشی مناسب است و چگونه این روش می‌تواند به دستیابی به اهداف پژوهش کمک کند.
- محدودیت‌ها
ذکر محدودیت‌ها و موانعی که ممکن است در جریان تحقیق بوجود آمده باشد.
-اخلاق تحقیق
برخوردها و پیش‌دسترسی‌های اخلاقی مرتبط با تحقیق، از جمله اجازه‌نامه‌های لازم و حفاظت اطلاعات شخصی.
مثال:
تمامی شرکت‌کنندگان با اطلاع‌رسانی کامل درباره هدف تحقیق و با اخذ موافقت‌نامه از والدین در تحقیق شرکت کرده‌اند. اطلاعات فردی و حاشیه‌نویسی‌ها با رعایت حریم خصوصی افراد مورد حفاظت قرار گرفتند.
بر اساس موضوع و نوع تحقیق، ممکن است اطلاعات بیشتری به این بخش افزوده شود. به یاد داشته باشید که مهمترین نکته این است که اطلاعات شما به قدر کافی شفاف و دقیق باشند تا دیگران قادر به تکرار یا ارزیابی تحقیق شما باشند.
- بیان ابزارها و فنون استفاده شده در تحقیق
ابزارها، تجهیزات و روش‌های مورد استفاده برای انجام تحقیق شما باید شفاف شرح داده شود. این بخش به خواننده اطلاعات بیشتری در مورد چگونگی اجرای تحقیق و جمع‌آوری داده‌ها ارائه می‌دهد. در ادامه یک مثال آورده شده است.
- نرم‌افزار آموزشی
برای اجرای جلسات آموزشی آنلاین، از نرم‌افزار آموزشی "شاد" استفاده شد. این نرم‌افزار امکاناتی برای ارائه درس‌ها، تعامل دانش‌آموزان در گروه‌های کوچک و ارزیابی پیشرفت فراگیران فراهم می‌کند.
- پرسشنامه‌های ارزیابی
برای ارزیابی نتایج آموزش و میزان تسلط دانش‌آموزان بر مهارت‌های زبان، از پرسشنامه‌های استاندارد (LPAQ) بهره گرفته شد. این پرسشنامه شامل سوالات چندگانه گزینه‌ای با پاسخ‌های کوتاه است.
- دوربین‌های ضبط صوت و تصویر
برای ثبت جلسات آموزشی و اجرای تمارین، از دوربین‌های ضبط صوت و تصویر با کیفیت HD استفاده شد. این دوربین‌ها به تصویر و صدای با کیفیتی از تعاملات دانش‌آموزان پیشینه برد.
- نرم‌افزارهای تحلیل داده
برای تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از آزمون‌ها و پرسشنامه‌ها، از نرم‌افزارهای آماری SPSS و NVivo برای تحلیل کمی و کیفی استفاده گردید. SPSS برای تحلیل آماری داده‌های کمی و NVivo برای تحلیل محتوا و الگوهای کیفی.
- دستگاه‌های موزون کننده گفتار
برای ارزیابی دقیق‌تر تسلط دانش‌آموزان بر مهارت‌های صحبت از دستگاه‌های موزون کننده گفتار بهره گرفته شد. این دستگاه‌ها به دانش‌آموزان این امکان را می‌دهد تا نحوه تلفظ کلمات را با دقت بیشتری تجربه کنند.
- سامانه‌های برخط پشتیبانی
برای رفع هرگونه مشکل یا سوالات فنی دانش‌آموزان در حین جلسات آموزشی، از سامانه‌های برخط پشتیبانی و چت آنلاین از طریق وب‌سایت نرم‌افزار آموزشی استفاده شد.
این مثال به خواننده ایده می‌دهد که چگونه اجزاء مختلف در تحقیق با هم هماهنگ شده‌اند و چگونه ابزارها و فنون مختلف به انجام تحقیق کمک کرده‌اند.
در فصل بعدی به تجزیه و تحلیل نتایج می‌پردازیم.
فهرست دسترسی سریع
- فصل اول: مرور ادبیات پایان‌نامه نویسی
- فصل دوم: تعریف مسئله
- فصل سوم: شرح اهمیت و اهداف در پایان‌نامه نویسی
- فصل چهارم: روش شناسی
- فصل پنجم: تجزیه و تحلیل نتایج
- فصل ششم: نتیجه‌گیری پایان‌نامه
- فصل هفتم: پیشنهادات و آینده‌نگری
- فصل هشتم: چگونگی درج صحیح منابع در پایان‌نامه
نظر بدهید